Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa lędźwiowego

Informacje ogólne

Dyskopatia i stenoza to schorzenia zwyrodnieniowe. Podstawowym leczeniem jest leczenie zachowawcze.

Najważniejsze w leczeniu zachowawczym jest dostosowanie trybu życia do indywidualnych możliwości znoszenia obciążeń przez kręgosłup. Dotyczy to pracy, aktywności domowej i ewentualnego uprawiania sportów.

Ważne jest unikanie przeciążeń pogarszających stan kręgosłupa oraz systematyczne cierpliwe wykonywanie ćwiczeń wzmacniających mięśnie brzucha i grzbietu.

Ćwiczenia muszą być dobierane indywidualnie w zależności od stopnia nasilenia choroby i możliwości pacjenta.

Godne polecenia jest zamiast stosowania leków przeciwbólowych korzystanie z fizykoterapii lub nawet w warunkach domowych „wygrzanie” okolicy lędźwiowej termoforem i okresowo wypoczynek w pozycji odciążającej kręgosłup.

Leczenie farmakologiczne ma charakter objawowy. Nie wpływa na „cofnięcie się” dysku lub zwężenia. Przewlekłe stosowanie leków przeciw bólowych jest przeciwwskazane. Należy je brać w okresie ostrych objawów by zmniejszyć miejscowe objawy podrażnienia uciśniętych korzonków. Przewlekłe zażywanie leków przeciwbólowych przy istniejącym ucisku powoduje degenerowanie korzeni i utrwalanie zmian.

Również doraźny efekt mają „blokady” przykręgosłupowe polegające na wstrzyknięciu silnego leku przeciwzapalnego (najczęściej sterydu), który działa jak „tabletka” o przedłużonym działaniu z efektem od kilku dni do kilku tygodni.

Fizykoterapia łagodzi bóle i jest dobierana zależnie od efektu. Są pacjenci, którym pomaga „ciepło” innym „zimno”. Indywidualna skuteczność poszczególnych zabiegów oceniana jest w trakcie leczenia i zabiegi dające największa ulgę mogą być ponawiane.

U osób starszych, schorowanych, u których zabieg operacyjny jest dużym ryzykiem, można podjąć próbę łagodzenia dolegliwości tzw. blokadami nadoponowymi.

Wielu chorych u których ucisk w kanale nie osiągnął stopnia krytycznego pomimo istnienia dyskopatii może uniknąć operacji pod warunkiem systematycznego stosowania tych zaleceń.

Ostatecznością jest leczenie operacyjne, które jest wskazane, jeśli:

• występują poważne objawy neurologiczne,
• masywne zmiany uciskowe w kanale kręgowym,
• mimo długotrwałego leczenia zachowawczego utrzymują się dokuczliwe bóle utrudniające prowadzenie normalnego trybu życia.

O tym czy leczenie jest pilne czy może być odroczone w czasie decyduje wiele czynników które może ocenić specjalista na podstawie wywiadu, badania i oceny badań obrazowych.

Leczenie operacyjne choroby zwyrodnieniowej rzadko pozwala na pełne wyzdrowienie. Możliwe jest uzyskanie nawet znacznego zmniejszenia dolegliwości bólowych a nawet ich ustąpienia, ale ostateczny efekt zależny jest od wielu czynników takich jak:

• nasilenie zmian w kanale kręgowym,
• stopień uszkodzenia korzeni i długotrwałość tego procesu,
• indywidualne możliwości rehabilitacyjne chorego,
• czas trwania choroby,
• nakładanie się zmian zwyrodnieniowych,
• przestrzeganie zaleceń lekarskich.

Czynników tych jest więcej. Dlatego po leczeniu operacyjnym ważne jest dalsze prowadzenie leczenia profilaktycznego. Zmiany zwyrodnieniowe maja niestety tendencję do narastania w czasie. Z tego powodu choroba po jakimś czasie od operacji może nawrócić. Na opóźnienie narastania tych zmian ma wpływ przestrzeganie zaleceń lekarskich i prowadzenia systematycznych ćwiczeń profilaktycznych.