Dyskopatia szyjna

Kręgosłup szyjny zbudowany jest z kręgów, dysków, stawów międzykręgowych, więzadeł, i mięśni. Kręgi tworzą ruchomą kolumnę i kanał kręgowy, w którym znajduje się rdzeń kręgowy. Kręgosłup szyjny ma dwie funkcje – mechaniczną i ochronną. Funkcja mechaniczna to ruchomość kręgosłupa i podpora dla głowy, funkcja ochronna to zabezpieczenie rdzenia i korzeni w kanale kręgowym. Choroba zwyrodnieniowa jest chorobą degeneracyjną, która stale postępuje i rozpoczyna się od stopniowego uszkodzenia dysków. Na obecnym etapie wiedzy medycznej nie ma udowodnionych metod wyleczenia i lub zatrzymania postępu choroby zwyrodnieniowej. Początkowe zmiany degeneracyjne nazywane są dyskopatią. Postępująca degeneracja dysku doprowadza do ograniczenia funkcji mechanicznej kręgosłupa (ograniczenie ruchomości, deformacja kręgosłupa) i związanych z tym dolegliwości bólowych. Dodatkowo zmiany zwyrodnieniowe mogą doprowadzić do zawężenia kanału kręgowego – czyli stenozy, co może powodować ucisk na rdzeń kręgowy lub korzenie. W takim przypadku mogą wystąpić objawy neurologiczne – czyli osłabienie siły lub czucia kończyn górnych i dolnych.

W szczególnych przypadkach dochodzi do przepukliny dysku tzn do przesunięcia się fragmentu dysku do kanału kręgowego i ucisku na rdzeń lub korzenie i wystąpienia dolegliwości bólowych lub objawów neurologicznych.

Możliwości leczenia

Podstawowym leczeniem dyskopatii i choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa szyjnego jest leczenie zachowawcze. Najważniejsze w leczeniu zachowawczym jest:

• dostosowanie trybu życia do indywidualnych możliwości znoszenia obciążeń przez kręgosłup. Dotyczy to pracy, aktywności domowej i ewentualnego uprawiania sportów.
• systematyczne cierpliwe wykonywanie ćwiczeń wzmacniających mięśnie stabilizujące kręgosłup
• leczenie rehabilitacyjne

Ważne jest, że wielu chorych, u których ucisk w kanale nie osiągnął stopnia krytycznego pomimo istnienia dyskopatii może uniknąć operacji pod warunkiem systematycznego stosowania tych zaleceń.

Kiedy leczenie operacyjne

Leczenie operacyjne kręgosłupa szyjnego jest ostatecznością i w przypadku dyskopatii zwyrodnieniowej jest wskazane, jeśli występują:

• poważne objawy neurologiczne (zaburzenia siły mięśniowej i czucia)
• masywne zmiany uciskowe w kanale kręgowym
• uszkodzenie korzeni lub rdzenia kręgowego (mielopatia szyjna) potwierdzone w badaniach obrazowych – MR rezonans magnetyczy, TK – tomografia komputerowa
• mimo długotrwałego leczenia zachowawczego utrzymują się dokuczliwe bóle.

Metoda leczenia operacyjnego

Najczęstszym sposobem leczenia jest operacja z dostępu przedniego, wycięcia chorego krążka (“dysku”), odbarczenia kanału kręgowego (odbarczenie rdzenia) i usztywnienia segmentu z implantem.

Chory zostanie znieczulony ogólnie i będzie leżał na plecach. Cięcie skóry chirurg poprowadzi na przedniej powierzchni szyi. Następnie warstwowo po odsunięciu tarczycy, krtani, tchawicy, przełyku oraz tętnic i żył chirurg dotrze do kręgosłupa. Pod kontrolą monitora RTG potwierdzi właściwy poziom. Następnie wytnie uszkodzony dysk i wykonana odbarczenie (usunięcie przepukliny i chirurgiczne poszerzenie kanału kręgowego). W miejsce usuniętego dysku wprowadzi implant celem usztywnienia kręgów. Na koniece założy dren, szwy, opatrunek i kołnierz szyjny.

Prognoza

Leczenie operacyjne choroby zwyrodnieniowej rzadko pozwala na pełne wyzdrowienie. Możliwe jest uzyskanie nawet znacznego zmniejszenia dolegliwości bólowych a nawet ich ustąpienia, ale ostateczny efekt zależny jest od wielu czynników takich jak:

• nasilenie zmian w kanale kręgowym
• stopień uszkodzenia rdzenia lub korzeni
• indywidualne możliwości regeneracyjne chorego
• czas trwania choroby
• występowanie innych chorób lub dodatkowych zmian zwyrodnieniowych
• przestrzeganie zaleceń lekarskich